Sex, disco i kasety video. Polska lat 90.

 Urodziłam się w 1990 roku, więc na lata 90. przypada czas mojego wczesnego dzieciństwa. Co pamiętam z tamtego dziesięciolecia? Z pierwszej połowy niewiele. W pamięci mam przeboje Shazzy, pierwsze hipermarkety w Poznaniu i ekscytację na myśl o jakże rzadkiej wizycie w McDonaldzie. Książka Wojciecha Przylipiaka Sex, disco i kasety video odświeżyła mi nieco pamięć...

Ta lektura była jak podróż sentymentalna. Wspaniała, nostalgiczna, a w wielu miejscach także zaskakująca. Jako dziecko odbierałam to wszystko inaczej, ale też rzeczywistość w niewielkim mieście (nawet leżącym w pobliżu dużego Poznania) różniła się nieco od życia w Warszawie czy Trójmieście. Wojciech Przylipiak pokazuje czytelnikowi największe przemiany w popkulturze w latach 90. Gdy tylko do Polski weszła demokracja, do kraju zaczęły napływać wszelkie dobra z Zachodu. 

Autor dzieli swoją książkę na osiem rozdziałów, każdy w innym temacie. Dowiemy się co nieco o pierwszych polskich prywatnych telewizjach (i nie był to tylko POLSAT i TVN, ale też wiele małych stacji) i kasetach video oraz videotekach. Sama pamiętam tę radość z nowo wypożyczonego filmu. Z video po raz pierwszy oglądałam Króla lwa, na RTL7 z satelity zaś Czarodziejki z Księżyca. W latach 90. kręcono pierwsze polskie telenowele lub na ekran wchodziły programy, które z sentymentem wspominamy albo oglądamy do dziś: Koło fortuny, Jeden z dziesięciu, Familiada. Pora niedzielnego obiadu, to oprócz tradycyjnego zestawu kotlet, ziemniaki plus warzywa, także Familiada, a po niej dzieje Złotopolskich. Wtedy jeszcze rzadko jadało się na mieście, chociaż coraz więcej powstawało restauracji czy barów. Oczywiście każde dziecko marzyło o zestawie z zabawką z Maca. To był obowiązkowy i najbardziej wyczekiwany punkt szkolnych wycieczek. Wojciech Przylipiak opisuje jak wyglądało otwarcie pierwszego McDonalda w Polsce, jak wyglądała praca w nim i jakim uznaniem cieszyła się praca w tej restauracji (w porównaniu do czasów obecnych). Dowiemy się też wiele ogólnie o realiach ówczesnej gastronomii. 

Zmieniała się także moda i to nie tylko ta na ubrania. Wnętrza zyskiwały lekkość dzięki meblom z IKEI, a PRLowskie meblościanki zastępowały regały czy biurka. Chociaż w moim rodzinnym domu meblościanka na wysoki połysk stoi do dziś. Tego pamiętać więc nie mogę. Ze względu na wiek, nie przypominam sobie też rozkwitu branży erotycznej w latach 90. Pierwsze sex shopy, gazety erotyczne widywane w kioskach czy telefony zaczynające się od 0-700 i panie namawiające na rozmowę z ekranu telewizora- tylko mgliście mi gdzieś przemykają. Jeśli zaś chodzi o ezoterykę to nieustannie Kaszpirowski zlewa mi się w jedno z tym, którego ręce leczą. Te tematy zupełnie mnie wtedy nie interesowały, za to obecnie chętnie uzupełniłam swoje wspomnienia. 

Nie zapomnę natomiast hitów disco-polo lat 90. Zaśpiewam cały refren Bajo Bongo czy Bierz co chcesz Shazzy, bo takich przebojów wtedy słuchałam. Uwielbiałam także piosenki Gabriela Fleszara, wzdychałam do LO27 czy Just 5, a muzyki słuchałam oczywiście na kasetach magnetofonowych, często nielegalnie przegrywanych. Piractwo było powszechne i ten proceder jest szeroko w książce opisany. Oprócz muzyki przegrywało się także kasety z grami, chociaż tych ja w ogóle nie pamiętam, bo pierwszym komputerem, na którym grałam była Amiga. Najczęściej grałam w Lemingi, później już w czołgi czy Mario na Pegasusie oraz kuleczki już na PC. Częściej jednak czytałam książki, chociaż nie przypominam sobie by literatura dziecięca wyróżniała się jakoś szczególnie w tamtych latach. Chętnie natomiast przynosiłam z kiosku Kaczora Donalda, a u koleżanki w domu podziwiałam regały zapełnione Harlequinami. Również literaturze autor poświęcił cały rozdział, 

O tym wszystkim przeczytacie w książce Sex, disco i kasety viedo. Polska lat 90. Wojciecha Przylipiaka, która ukazała się w Wydawnictwie MUZA. Dla jednych będzie to jak powrót do przeszłości, dla młodszych całkiem nowa historia, ale na pewno będzie to przyjemna i zaskakująca lektura.